روستای تاریخی و زیبای کندوانِ شهرستان اسکو در فاصله 22 کیلومتری جنوب شهر اسکو و 62 کیلومتری شهر تبریز واقع است.
کندوان روستایی است کوهستانی و ییلاقی که خانه های هرمی شکل آن از نوع معماری صخره ای و در نوع خود کم نظیر است. قدمت این روتا طبق بررسی های انجام یافته به قرن هفتم هجری و طبق نظریه هایی به دوره های قبل از اسلام مربوط می شود. بلندی این تپه های مخروطی و هرمی شکل گاهی به حدود 30 تا 40 متر می رسد. داخل این خانه های صخره ای اتاق های متعددی حفر گردیده و به صورت منازل مسکونی ، انبار و محل نگهداری دام مورد استفاده قرار گرفته اند.
در داخل هر مخروط حفره هایی از یک تا چهار طبقه حفاری شده و کوچه ها در واقع همان شیارهای ناشی از آبرفت های مربوط به باران است که در طی سالیان دراز ایجاد گردیده است.
دور نمای خانه های صخره ای این روستا به صورت تپه های کم نظیر کله قندی مخروطی در نوع خود منحصر به فرد است و منظره خاصی به این روستا بخشیده است.
نوع زندگی کوهستانی و دامداری سنتی و شدت سرمای زمستان در این منطقه ییلاقی روستائیان را مجبور به سکونت در این خانه ها نموده است که به علت تامین گرمای طبیعی ، برای زندگی مناسب است.
آب معدنی کندوان
علاوه بر ترکیب و معماری جالب خانه های این روستا وجود آب معدنی گوارایی که در کنار رودخانه از دل یک تپه سرچشمه می گیرد نیز بر شهرت کندوان افزوده است. آب معدنی کندوان برای رفع امراض کلیوی بسیار مفید تشخیص داده شده است ؛ از این جهت بسیاری از مردم بخصوص بیماران برای تهیه این آب گوارا به روستای کندوان مراجعه می نمایند.
بطور کلی روستای کندوان به جهت وجود آب معدنی و خانه های جالب و منحصر به فرد و دره سرسبز و خرم وآب و هوای مطبوع و همچنین وجود محصولات لبنی و عسل معروف کوهستانی سبب جذب تعداد زیادی از گردشگران داخلی و خارجی از دور و نزدیک به این روستا شده است.
در فصول مناسب خصوصا تابستان روستای کندوان میزبان مسافران بسیاری است که به دیدن این منطقه کم نظیر می آیند.
به نظر می رسد صخره های مخروطی شکل کندوان در مراحل اولیه زمین شناسی در نتیجه جابه جایی کوه ها و فشارهای درونی به سطح زمین راه یافته و شکل گرفته اند و حفره های طبیعی مخروط ها نشان می دهند که همزمان با شکل گیری آن ها با آزاد شدن گازهای درونی این حفره ها بوجود آمده اند.
کندوان لغتی کاملا ترکی است که از دو لغت کند بمعنای ده و وان بمعنای مکان تشکیل یافته است. میتوان گفت کندوان یعنی دهکده. متاسفانه برخی بیسواد یا نااطلاع از زبان غنی ترکی آذربایجان کندوان را آشیانه زنبور عسل معنی نموده اند که خلاصه میگوییم کاملاً غلط است.
آیا کندوان همتایی دارد؟
تا جایی که مطالعات نشان داده است نمونه هایی مشابه معماری صخره ای کندوان تنها در دو نقطه کاپادوکیه ترکیه و ایالت داکوتای آمریکا در سطح جهانی وجود دارد ولی از نظر جاری بودن زندگی در این اماکن ، کندوان یک استثناء جهانی است.
